بعد ازسقوط مصدق از قدرت، لزوم توجه به مسائل اقتصادی اهمیت زیادی یافت. شاه با واقف بودن به این موضوع که عدم حل تعارضات اقتصادی میتواند منجربه افزایش نارضایتیهای سیاسی شود، توجه به مسائل اقتصادی را در رأس سیاستهای خود قرار داد؛ اما فعالیتهای شکل گرفته نتوانست چندان میسر واقع شود. در این شرایط، راهحل واقعی در گروه سیاستهای دیگر بود.
بعد از کودتای 28 مرداد، فضلالله زاهدی به عنوان نخستوزیر جایگزین دکتر مصدق شد. زاهدی یکی از عوامل کودتا بود و گرچه در روز کودتا از بیم جان خود در مخفیگاه به سر برد؛ اما از جمله افرادی بود که طی کودتا و روزهای پیش از آن به شیوههای مختلف از شاه پشتیبانی نمود. او بعد از کودتا به پاس خدمات خود، توانست به عنوان نخستوزیر انتخاب شود. اما دوران نخستوزیری ...
تقلبات انتخاباتی در مجالس دوره رضاشاه و دهه 1320 باعث شده بود تا بسیاری از طرحهای و لوایح موردنظر برخی از نمایندگان بیطرف با مشکل عدم تصویب روبرو گردد. چرا که بسیاری از نمایندگان از حامیان سیاست خارجی به خصوص انگلیس بودند و مانع از تصویب طرحهای که به نفع این کشور بود، میشدند. این نگرانی را میتوان در خاطرات دکتر مصدق پیرامون نخستوزیری سیدضیا مشاهده ...
در جریان کودتای 28 مرداد 1332، ثریا اسفندیاری از جمله کسانی بود که در کنار شاه قرار داشت. ثریا همسر دوم محمدرضا، در روزهای کودتا و در روزهایی که شاه به تنهایی کشور را ترک کرد، همراه او بود و از نزدیک شاهد بسیاری از اتفاقات بود. او بعدها اشاراتی از وقایع آن روزها را در کتاب خود با عنوان کاخ تنهایی ذکر کرد که مروز آنها میتواند روشن کننده بخشهایی از ...
اگرچه مصدق بعدها در جریان محاکمهاش در دادگاه نظامی، این دادگاه را صالح به رسیدگی به اعمال نخستوزیر نمیداند و مرجع واقعی رسیدگی را مجلس ملّی و سنا و نیز دیوان عالی کشور میداند، امّا از اصل محاکمه خشنود به نظر میرسد و آن را برای بیان اثبات مظلومیت خود و حقانیت عملکرد دولتش مفید ارزیابی میکند.
از میان نخستوزیران حکومت پهلوی، اشرف فقط با قوامالسلطنه موافق بود؛ زیرا قوام علیرغم قلدری و خـودخواهی ، به اهمیت و نفوذ اشرف پی برده بود و اغلب توصیهها و سفارشهای او را مـیپذیرفت.
ا نخستوزير شدن مصدق به سال 1330، فاطمي وارد عرصه مديريت سياسي هم شد. اولين مسئوليت وي در کابينه دکتر مصدق سمت معاونت سياسي و پارلماني بود. قيام سي تير که نقطهعطف کابينه مصدق به سمت آتشين مزاجي بود. فاطمي مهمترين منصب دولتي يعني وزارت خارجه را به عهده گرفت.
مصدق بارها و بارها مورد انتقاد اطرافیان خود قرار گرفته است. وی اگرچه سیاستمداری کهنه کار بوده اما سیاستهایی در پیش گرفت که متاثر از آن در تاریخ ایران وقایعی رقم خورد که بسیار در سرنوشت این مرز و بوم تاثیرگذار بود.
معمولاً وقتی یک رویداد مهم سیاسی در یک کشور اتفاق میافتد، روزنامهها و سایر رسانههای جمعی زودتر از همه به انعکاس آن میپردازند. گرچه امروزه با گسترش تعداد و تنوع رسانههای ارتباطی، اخبار رویدادها با سرعتی بیش از گذشته منتشر میشود و تحلیلهای متفاوتی از آن صورت میگیرد؛ اما در گذشته نه چندان دور و در تاریخ معاصر ایران نیز بسیاری از رویدادها به وسیله ...
بعد از آنکه ایران با پیشگامی رهبران ملی و مذهبی توانست صنعت نفت خود را ملی نماید، انگلیس که دست خود را از این منبع پر ارزش کوتاه میدید تلاش نمود از راههای مختلف، امتیازات استعماری سابق را اعاده کند. از این رو به محض آنکه مجلس شورای ملی لایحه ملی شدن نفت را به تصویب رساند، تکاپوهای سیاسی و حقوقی انگلیس نیز آغاز شد.
محمد مصدق با همه داعیه اش برای حرکت دادن ایران به سمت یک جامعه دموکراتیک، هرگز پا را به عرصه عمل ننهاد. حرکت ایران به سمت دموکراسی، نیازمند یک حرکت انقلابی بود؛ او می بایست به فراتر از اصلاحات می اندیشید.
نخست وزیر دولتی که نفت را ملی اعلام کرد طی نطقی ضمن رد صلاحیت شورای امنیت برای رسیدگی به این مسئله، مظالم شرکت نفت جنوب (وابسته به انگلیس) و تجاوزات عمال آن شرکت در امور داخلی ایران و محروم ساختن ملت ایران از حداقل زندگی و هم چنین آمال و آرزوی مردم کشور ما را در نیل به استقلال کامل سیاسی و اقتصادی به سمع شورای امنیت رسانید.
سیدحسین تقی زاده (زاده ۵ مهر ۱۲۵۷ در تبریز- درگذشته ۸ بهمن ۱۳۴۸ در تهران) یکی ازمرموزترین شخصیت های مشروطه به شمار می آید. تاریخ وی را به جمله معروفش یعنی « باید از فرق سر تا نوک پا غربی شویم» می شناسد اما ابعاد شخصیت وی برای علاقه مندان به تاریخ بسیار قابل توجه است.
کشور ایران از زمان کشف نفت و اعطای امتیاز استخراج و بهرهبرداری از منابع نفتی به «ویلیام دارسی» در سال 1901 میلادی؛ به حوزه نفوذ سنتی انگلستان تبدیل شد و با تاسیس «شرکت نفت انگلیس و ایـران» در سال 1909، منابع نفتی ایران به عنوان سهم لاینفک امپراطوری بریتانیا به این کشور پمپاژ گردید؛ تا اینکه با اوج گرفتن نهضت ملی شدن صنعت نفت به رهبری دکتر مصدق و آیتالله ...
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ از جمله وقایع مهم تاریخ معاصر ایران به شمار میرود که هنوز پس از گذشت سالها از تاریخ وقوع آن، زوایای پیدا و پنهان بسیاری دارد. سیاستهای استعمارستیزانه مصدق، عاملی بود که سبب شد تا آمریکا و همپیمانانش، کودتایی را برای مهار جنبش ملی نفت و جلوگیری از اجرای آن طراحی و اجرا کنند.
بعد از کودتای 28 مرداد 1332، مشکل نفت در قالب کنسرسیومی متشکل از چند کشور غربی حل شد. شاه مدعی بود که این قرارداد عایدات زیادی را از نفت شامل حال ایران کرده است در حالی که به باور دکتر مصدق، کنسرسیوم منجربه ضرر هنگفتی به ملت بوده است.
به باور دکتر مصدق رضاشاه خود از حامیان تمدید قرارداد نفتی با انگلیس بود با این حال او برای آنکه خود را مخالف این جریان نشان دهد دست به صحنهسازیهائی زد تا افکار عمومی را فریب دهد.
آمریکا و انگلیس بارها با نقشههای متعدد تلاش نمودند تا موجبات سقوط دولت مصدق را فراهم آوردند. یکی از نقشههایی که آنان در این رابطه استفاده نمودند موضوع پررنگ کردن خطر کمونیسم و اثبات رابطه دکتر مصدق با شوروی و حزب توده بود.
طبق یک روایت و به نقل از غلامحسین مصدق آمده است: در آن زمان «ارنست پرون بیمار شده بود و من دکتر جراح او بودم و جان او را نجات دادم. روزی ولیعهد که دوستی نزدیکی با پرون داشت از من پرسید: آیا تقاضایی داری؟ من هم آزادی پدرم را در خواست کردم و گفتم: اگر آزادی او ممکن نیست لااقل در ملک خود واقع در احمد اباد تحت نظر قرار گیرد، به این ترتیب با علاقهای که ...
انگلیس برای حل بحران نفتی خود با ایران مراحل مختلفی را طی کرد. این مراحل شامل پیشنهاداتی یکجانبه از سوی خود تا وساطت سازمانها و کشورهای غربی چون آمریکا را شامل میشد. وساطت آمریکا و دخالت این کشور به خصوص بعد از آنکه بیثمر بودن مذاکره و میانجیگری سازمانهای بینالمللی ثابت شد، بیشتر گردید.